İnsanlık tarihi boyunca iletişim insanlığın gelişmesinde ve varlığını sürdürmesinde çok önemli bir yer tutmuştur. İlk insanların varoluşundan bugüne kadar insanlar çeşitli şekillerde iletişim kurmayı sürdürüyorlar.
Günümüzde ise iletişim kurma şekilleri değişse de amacımız değişmedi. İletişimin amacı duygu, düşünce ve bilgilerini her türlü yolla başkalarına aktarılmasıdır. İletişimi geliştirmek için tarih boyunca farklı teknolojilerden ve araçlardan yararlanmayı sürdürdük. 21. yüzyılda iletişimi kolaylaştırmak ve artırmak için sürekli yeni araçlar çıkmasına rağmen özellikle büyük kurumlar iletişim konusunda istediklere noktalara ulaşmakta güçlük çekiyorlar.
Kariyer.net’in 12 bin katılımcı ile yaptığı araştırma sonuçlarına göre katılımcıların sadece %34’ü şirketlerindeki iletişimin yeterli olduğunu düşünüyorlar. Yapılan birçok araştırma da iletişimin kurumlar için ne kadar önemli olduğu vurgulanmaktadır.*
Sürekli yenilenen iletişim araçlarına rağmen neden iletişimde istediğimiz noktaya gelemediğimiz konusu büyük bir sorun teşkil ediyor.Tarih boyunca iletişim kurmanın en güçlü yollarından biri olan oyunları kullanarak, iletişimi kuvvetlendirebiliriz. Fakat oyun tasarımını iletişimi kuvvetlendirmek için kullanmaya başlayana kadar ne kadar güçlü olduğunun farkına varamayız.
Oyunlar tarih boyunca insanların birbirleri ile güçlü iletişim kurmalarına yardım etmişlerdir. Şüphesiz ki bu durumu en iyi Plato’nun sözü özetlemektedir;
“Bir insanla bir yıl boyunca konuşmaktansa, 1 saat oynayarak onu daha iyi keşfedebilirsiniz.” (You can discover more about a person in an hour of play than in a year of conversation)
Günümüzde dijital oyunlar daha önceden birbirlerini hiç tanımamış milyonlarca insanı bir araya getirerek aralarında güçlü bir iletişim kurmalarını sağlarlar. Çoğu zaman kurulan ilişki o kadar kuvvetli olur ki, bu kişiler hiç tanımadıkları insanlarla güçlü takımlar kurmayı başarırlar. Fakat şirketlerde birbirlerini uzun zamandır tanıyan, takım arkadaşı olan kişiler bile etkileşim kurmakta güçlük çekerler. Bu noktada organizasyonlar oyun tasarımından yararlanarak şirket içi iletişimlerini geliştirebilirler.
Oyun kurgularında birbirlerini tanımayan kişileri bir araya getirerek etkileşim kurmasını sağlayan en önemli unsur, oyun içerisindeki herkesin kolaylıkla ortak amaç etrafında toplanabilmesidir.
Özellikle online çok oyunculu rol yapma oyunlarda (MMORPG) ortak amaç etrafında çok hızlı ve güçlü şekilde toplanılarak etkileşim kurulabilmektedir. Bununla alakalı eğlenceli bir örneğe linkten ulaşabilirsiniz. (Linkteki video küfür içermektedir.)
Yukarıda da belirttiğim gibi oyuncular ortak hedef etrafında çok hızlı şekilde örgütlenerek etkileşim kurabiliyorlar. Burada önemli olan ortak hedefin oluşturulmasıdır. Oyuncular, oyunun nihai hedefine ulaşmak için kendi aralarında hedefi küçük parçalara bölerek büyük hedefe hizmet eden küçük hedefleri kolaylıkla oluştururlar. Oyun tasarımı, oyunculara oyun içerisinde kendi hedeflerini (kişilerin bireysel olarak ulaşabileceği, gerçekçi hedefler) yaratmalarına izin vermektedir. Bu durum oyuncuları motive ederek iletişim kurmak için harekete geçmelerini sağlar.
Oyuncuların kendi belirledikleri ulaşılabilir hedefler, kişilerin bir araya gelerek ortak nokta bulup iletişim kurmalarını da kolaylaştırır. Büyük hedef yolundaki küçük hedefler oyuncuların ilk başta karmaşık problemler için etkileşim kurup çıkmaza girmelerinin önüne geçerek iletişim kurmayı basitleştirir.
Şirketlerde ise çalışanlar genellikle şirket hedefinin (çok büyük ve bireysel olarak ulaşılamayacak) etrafında toplamaya çalıştığı için yeterli motivasyonu oluşturamazlar. Bu yüzden bölümler ve kişiler arası iletişim eksikliği oluşur. Kurumlar bu durumu ortadan kaldırmak için oyun tasarımındaki gibi ana hedef yolundaki küçük hedefler etrafında çalışanlarını toplayarak iletişimin kuvvetlenmesi için oyunlaştırılmış bir kurgu ile ilk adımlarını atabilirler.
Oyunlaştırma sadece bir araç olarak görülmemelidir. Oyunlaştırma, oyun kültürünü şirket kültürüne entegre ederek şirketin yapısının daha motive edici hale gelmesini de içinde barındırmaktadır.
*İletişimin önemi ile alakalı bazı çalışmalar:
Alper Berber
BrandNewGame Turkey, GameStorm Trooper
Gamification Turkey, Volunteer